Yüz Yıl Savaşı!

Yüz Yıl Savaşı İngiltere kralı III.Edward'ın Fransa tahtında hak iddia etmesiyle 1337'de başlayan ve ancak 116 yıl sonra 1453'te sona eren savaşlar dizisidir.

Genel olarak 1337'de başlayıp 1453'te bittiği kabul edilen Yüz Yıl Savaşları, görünürde feodalite ve hanedan savaşıydı. Feodal nitelikteydi, çünkü İngiltere kralı aynı zamanda Arquitania dükü olduğundan, Arquitania'daki uyrukları dükle bir sorunları olduğunda onun süzerenine, yani Fransa kralına başvurabiliyorlardı. Hanedan çatışmalarının temelinde ise, Fransız baronlarının, Fransa kralı IV. Charles'ın ölümünden sonra yerine İngiltere kralı III.Edward'ı değil, VI. Philippe'i seçmeleri yatıyordu. Toprakları Fransa'nın olan ama ekonomisinin temeli İngiliz yününe dayanan Arquitani ve Flandr'daki olaylar, 1294'ten itibaren iki ülke arasındaki gerginliği sonunda iyice arttırdı. İngiltere kralı ilan edilen III. Edward, annesi İsabella of France'ı sürgüne gönderdi ve annesinin sevgilisi Mortimer'ı idam ettirdi (1330). Fransa kralı IV. Philippe'in anne tarafından dedesi olması gerçegine dayanarak Fransa tahtı üzerinde hak iddia etti; böylece Yüz Yıl Savaşları patlak verdi.

yürüterek, kaybettikleri toprakların hemen hepsini 1374'ten önce geri aldılar. Prensle arasındaki mücadeleyi fırsat bilen İngiltere kralı V.Henry yeniden Fransa üzerine yürüdü ve Agincourt Savaşı'nı (1415) kazanarak Normandiya'yı aldı. Fransa kralıVI. Charles'ın imzalamak zorunda kaldığı Troyes Antlaşması'na (1420) göre, Fransa tahtının varisi İngiltere kralıV. Henry'nin oğlu VI. Henry olacaktı. Lorraine'li genç bir kızın, Jeanne d'Arc'ın inancı ve coşkusuyla yeni bir güç kazanan Fransız orduları Orléans'ı kurtardılar ve Reims'de veliaht VII. Charles'a taç giydirdiler. Jeanne d'Arc'ın İngilizler tarafından diri diri yakılmasından (1431) sonra Fransa kralı, İngiltere'nin müttefiki Bourgogne ile Arras Antlaşması'nı (1435) imzaladı, orduda reform yaptı ve güçlü bir topçu sınıfı kurdu. Bu sayede Fransızlar sırasıyla Paris'i (1436), Normandiya'yı (1450) ve Arquitania'yı (1453) geri aldılar. Böylece, herhangi bir anlaşma imzalanmadan savaş fiilen sona erdi...

Çatışmanın geçmişi 400 yıl öncesinde 911'de başlar. Carolingionlu Charles The Simple -(18 Eylül 879-7 Ekim 929)Simple (basit) diye adlandırılıyordu)-; Carolingion Hanedanlığı'nın bir üyesiydi. Fransa'yı(batı Fransa) Kral olarak ( 883-922/923 e kadar yönetti.), Viking Rollo'nun (Vikingler'in ilk Kralı 860-932) krallığının Normandiya kısmına yerleşmesine izin verdi. 1066'da Normanlar savaşta William'ın komutası altındaydılar. Ve İngiltere'yi zaptettiler. Anglo-Saxon liderlerini Hasting savaşında yenerek yeni bir Anglo-Norman güc yapısını kurdular. Gelecekteki Viking Rollo ile başlayan olaylara dikkat çekmek önemlidir. Daha sonra İngiltere Kralı olsalar bile Norman liderler Fransa Kralı'nın vasalı idi.

İngiltere'de anarşi olarak bilinen birbirini takip eden bir savaş ve huzursuzluk döneminde (1135-1154) Anglo-Norman Hanedanlığını Angevin kralları başarı ile yönetiyordu. Gücün en yükseğindeki Angevin'ler Normandy ve İngiltere'nin yanı sıra Maine, Anjou, Touraine, Gaskonya, Saintogne ve Akitanya'yı kontrol ediyordu. Bu toprak kalabalığı bazen Angavin İmparatorluğu olarak biliniyordu. İngiltere kralı hala Fransa kralının vasalı idi. O zamanki Fransa kralından başka doğrudan doğruya pekçok Fransa toprağını yönetiyordu. Bu durum sürekli çatışma sebebi idi. Fransa bu durumu bir dereceye kadar savaşla çözdü: Normandy'nin zaptı (1214), Saintogne savaşı (1242) ve sonuncusu Saint-Sardos savaşı (1324).

Bu suretle kıtadaki nüfüsu azalan İngiltere'ye Gaskonya'nın küçük bir bölgesi kaldı. Ve Norman sarayının mücevherleri tamamiyle kayboldu. Pekçok İngiliz aristokrat büyük babalarının ve büyük büyük babalarının zengin kıtada 14. yüzyılın başına kadar kontrole sahip olduğunu hala hatırlıyordu. Ve onlar burayı atalarının yurdu olarak kabul ediyorlardı. Bu sebep toprakların mülkiyetini tekrar elde etmek için onları motive ediyordu.

Savaş arifesi V.Philip'in tahta çıkmasından sonra bile İngilizler Gaskonya'yı hala kontrol etmekteydi. Gaskonya çok faydalı olan tuz ve şarap üretiyordu. O zaman zeamet (tımar) dan ayrı idi. İngiliz toprağında olmasına rağmen Fransız tacını tutuyordu. Onun mülkiyeti iki kral arasında bir savaş sebebi idi. Fransa kralı VI. Philip,İngiltere kralı Edward'ın toprkalarını tanımasını bağımsızlığın şartı olarak talep ediyordu. Edward ise babasının kaybettiği toprakları geri almak istiyordu. 1329'daki uzlaşma her iki tarafı da memnun etmedi. Fakat Yurtta çeşitli problemlerle yüz yüze gelen Edward Philip'i Fransa kralı olarak kabul ediyor ve kendisinin Fransa tacındaki hakkından vazgeçiyordu. Gerçekte İngiliz'ler Gaskonya'yı tutuyordu. 1333'de III. Edward, II. David of Scotland (II. David, 5 Mart 1324-22 Şubat 1371, İskoç Kralı) ile şavaşa gitti. Fransa Auld Alliance --(İskoçya-Fransa birliği, bu birlik özellikle İngiltere'ye karşı kurulmuştu ve İlk defa böyle bir anlaşma 23 Ekim 1295'de Paris'te imzalandı)-- birleşmesi altında idi. Ve İskoç Bağımsızlığı'nın İkinci Savaşı (Second War of Scottish Independence) başladı. FransaKralı Philip, Birleşik Krallık dikkatini kuzey tarafa yoğunlaştırdığında, Gaskonya'yı tekrar elde etme fırsatı gördü. Mamafih savaş çok çabuk bir şekilde İngiltere tarafı için başarı ile sonuçlandı. Ve David, Fransa'ya kaçmaya zorlandı. Kral Edward ve Edward Balliol ( 1282-1364 kısa süreli İskoç kralı) tarafından Temmuzda Halidon Tepesi Savaşı'nda (Battle of Halidon Hill) yenilmesinden sonra, 1336'da V.Philip, David'i İskoç tahtına tekrar getirmek ve aynı zamanda Gaskonya'yı da ele geçirmek için plan yapıyordu.

Savaşın başlangıcı Fransız gemileri Manş Denizi sahil yerleşimini yakıp yıkmaya başlamıştı. Ve 1337 de Philip Gaskonya'nın tımarlığını feodal kanunları zikrederek talep etti. Edward, kendi Lordlarının istek ve ihtiyaçlarını dikkate almayarak yeminini bozmuştu. Edward III. kendisinin gerçekte Fransa tacında hak sahibi olduğunu beyan ederek cevap verdi. Ve Aziz'ler günündeki festivalde Lincoln piskoposu hanry Burghersh İngiltere kralına nispet için Paris'e vardı. Savaş ilan edilmişti.

Savaş başladığında, Fransa nüfusu yaklaşık 17 milyondu, buna karşın İngiltere nüfusu 4 milyondu.[1]

Savaşın ilk yıllarında III. Edward şimdiki Hollanda bölgesinin soyluları ve Flanders (Belçika, Fransa ve Hollanda'nın üst üste kapladığı bölgenin bir parçası) sakinleri ile ittifak yaptı. Fakat iki savaş sonrasında hiçbir başarı elde edilemedi. Birlik 1340 yılında dağıldı. Alman prenslerine yapılan devlet yardımı ödemeleri ve yurt dışında ordu tutmanın maliyeti İngiliz hükümetini iflasa sürüklüyor ve Edward'ın prestijine ağır bir şekilde zarar veriyordu.

Denizde, Fransa bazı zamanlarda üstünlük elde ediyordu. Ceneviz gemilerinin ve tayfalarının sayesinde İngiliz sahillerinde pekçok kasaba bazen tekrarlı bir şekilde yağma ediliyordu. Bu İngiliz sahilleri boyunca korkuya ve parçalanmaya sebeb oluyordu. Savaşın bu sürecinde Fransa'nın İngiltere'yi tamamen istila edeceği korkusu hakimdi. Fransa'nın deniz gücü İngiltere'de ekonomik kırılmaya neden oluyordu. Çünkü, bu durum Flanders'dan yün ve Gaskonya'dan da şarap ticaretini sekteye ugratıyordu.. Mamafih, 1340 yılında İngiliz ordusunun karadan inmesini engelleme denemesinde Fransız filosu hemen hemen tamamiyle Sluys Savaşı'nda (Battle of Sluys) tahrip edildi.

Bundan sonra İngiltere, Fransa istilasını önleyerek Manş Denizi'ni savaşın geri kalan kısmında idaresi altına alabilecekti.

Anlam ve Önemi Yüzyıl Savaşları, askeri evrim zamanıydı. Silahlar, taktikler, ordu yapısı ve savaşın sosyal anlamındaki bütün değişimleri, savaşın isteklerine bir dereceye kadar cevap vermek, teknolojideki kısmen ilerleme, savaş düşüncesi derslerinde kısmen ilerleme.

Sonuçları:

Fransa savaşta galip gelerek topraklarını İngiliz işgalinden kurtarmıştır.
Top ilk kez 1346 Kresty Savaşı'nda İngilizler tarafından kullanılmıştır.
Ulusal duyguların gelişmesine yol açmıştır.
Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'da rahat ilerlemesine ve Fetret Devri'nde bir saldırıya uğramamasını sağlamıştır.
İngiltere'de Çifte Gül adı verilen iç savaşlara neden olmuştur (1455-1485).